| Czy można wykryć działający odbiornik? Można! Heterodyna "sieje" |
| Niedawno znalazłem w Internecie opis akcji RAFTER prowadzonej przez brytyjski kontrwywiad - zadanie polegało szukaniu odbiorników dostrojonych do wybranej częstotliwości przez odbiór niepożądanej emisji pochodzącej z heterodyny. Akcja ta miała miejsce w latach pięćdziesiątych. W tym czasie korzystano z lampowych odbiorników z VFO i stosunkowo niską pośrednią (kilkaset kHz). Sygnał heterodyny wychodził na zewnątrz, przy czym separacja między VFO a mieszaczem była słaba i naprawdę silny sygnał odbierany dodatkowo nanosił się na heterodynę - podobno to się dawało odebrać z kilkunastu metrów i w ten sposób znaleziono częstotliwość, do której są dostrojone odbiorniki w radzieckiej ambasadzie i konsulacie ZSRR. Potem stosowano tę samą technikę do szukania szpiegów odbierających zaszyfrowane komunikaty. Wydaje mi się, że tanie odbiorniki i skanery VHF/UHF dość mocno sieją. Daje się je odebrać z kilku metrów za pomocą prostego odbiornika, przy czym wydaje mi się, że sygnał nie ucieka przez antenę, ale przez plastikową niezaekranowaną obudowę i zasilanie. Sprawdziłem - popularnego bearcata słychać z drugiego podobnego urządzenia. Z kolei amatorskiego Alinka na UKF nie było słychać, głównie dlatego, że ma metalową obudowę i przedwzmacniacz w.cz. przed mieszaczem. W przypadku sprzętu KF wygląda to dość ciekawie, bo dzisiejszy sprzęt ma dość "szerokie" wejście i rzadko ma przedwzmacniacz przed mieszaczem, a zatem sygnał heterodyny może wyciekać. Nigdy przedtem się nad tym nie zastanawiałem, ale sama idea, że można znaleźć działający odbiornik i wykryć na jaką częstotliwość jest on dostrojony wygląda dość absurdalnie. Przecież odbiornik miał z natury niczego nie nadawać! Gdy poszukałem dalej, znalazłem opisy niemieckich radiostacji wojskowych - miały specjalnie ekranowaną heterodynę. Z kolei popularny Sony ICF7600DS (schemat jest tu) mają wzmacniacz na wejściu i mieszacz na FETach z heterodyną w źródle, VCO i wtórnik separujący są zaekranowane - być może to trochę pomaga. I tu powstaje kilka ważnych pytań: Czy ktoś z Was testował odbiorniki pod tym kątem? Ciekawe czy wojskowe radiostacje Clansmana/Plessey'a PRC312 sieją? Jak to wygląda w przypadku fabrycznych urządzeń amatorskich? Jak bardzo DSP może poprawiać skuteczność takich poszukiwań? |